Brody nastawiają się na turystykę
W gminie Brody znajduje się olbrzymi zalew, który zajmuje około 260 ha. Jego walory doceniają miłośnicy sportów wodnych, którzy mają tu do dyspozycji przystań. Mogą wypożyczyć żaglówki, motorówki, rowery, skutery wodne, kajaki. Zalew ma także dobrą renomę wśród wędkarzy, którzy organizują tu często zawody. Turyści mogą udać się na pieszą wędrówkę lub przejażdżkę rowerową wokół zbiornika. Lasy wokół kryją wiele ciekawych skał. Niektóre z nich chronione są w rezerwacie “Skały w Krynkach”, “Skały pod Adamowem” lub jako pomniki przyrody tak zwane “Skały w Rudzie”. To wyjątkowy atut gminy Brody.
Nad zalewem jest dobrze rozwinięta sieć usług turystycznych. Powstały gospodarstwa agroturystyczne, domki campingowe, które stwarzają odpowiednie warunki do miłego spędzenia wolnego czasu. – Serdecznie zapraszamy wszystkich do odwiedzenia naszej gminy – mówi wójt Andrzej Przygoda. – Oprócz wspomnianych atrakcji, naszym atutem jest korzystna lokalizacja. Brody znajdują się w odległości zaledwie około 15 kilometrów od Starachowic i Ostrowca Świętokrzyskiego.
Zalew
Brody chcą rozwijać turystykę. Do tego potrzebne są jednak czyste wody zalewu, który niestety latem odstrasza turystów. Pojawiają się wtedy duże ilości glonów, tak zwanych sinic.
– Chcemy zmienić tę sytuację – podkreśla wójt Andrzej Przygoda. – Nie możemy jednak przeprowadzić konkretnych inwestycji, bo właścicielem zalewu jest skarb państwa, dzierżawcą zaś Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie. Ich zdaniem najważniejszym celem zbiornika nie jest rekreacja, tylko retencja. To rezerwuar wody.
Od 2003 r. gmina stara się, by oczyścić zalew. Odbyło się już wiele spotkań z przedstawicielami RZGW, władzami województwa, naukowcami, parlamentarzystami. Na ten cel nie może jednak otrzymać dofinansowania z Unii Europejskiej. Udało się tylko zrekultywować tak zwany „Mały Staw” między Brodami i Rudą, co sfinansowały Zakłady Górniczo Metalowe „Zębiec”. Współpraca z Uniwersytetem imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz firmą „Aerator” pomoże w dobraniu odpowiedniej metody oczyszczenia całego zalewu. – Wszystkie te prace idą jednak dość ślamazarnie – nie ukrywa wójt Andrzej Przygoda. – Tak naprawdę nie ma większych efektów.
Inwestycje wokół wody
Wspólnie z powiatem gmina przygotowała projekt na budowę drogi wzdłuż zalewu, który kosztował 340 tys. zł. Jest zaplanowana piękna nawierzchnia, chodniki, ścieżki rowerowe, parkingi dla samochodów osobowych, autobusów. Inwestycja wymaga jednak zatwierdzenia przez RZGW.
Wstępny kosztorys opiewa na kilkanaście milionów złotych. RZGW postawiło dość wysoką poprzeczkę, bo chce, by umocnić linię brzegową. Niestety, nie chce partycypować w inwestycji.
Gmina z trudem pozyskuje inwestorów nad zalewem, bo nie posiada zbyt wielu swoich gruntów. Miała ofertę budowy parku wodnego, utworzenia około 60 miejsc pracy. Nie udało się jednak nabyć prywatnych terenów i inicjatywa upadła.
Priorytetem ekologi
Gmina troszczy się o czystość zalewu i rzeki Kamiennej. W ubiegłym roku za ponad 5,3 mln zł zakończyły budowę kanalizacji sanitarnej w Brodach. Obecnie blisko 80 proc. posesji w gminie ma możliwość podłączenia do instalacji ściekowej. Współczynnik ten jest najwyższy wśród wszystkich gmin powiatu starachowickiego. W 100 proc. do posesji doprowadzona jest woda i gaz.
Brody dwukrotnie otrzymały II miejsce w VI i IX edycji konkursu na najbardziej ekologiczną gminę w województwie świętokrzyskim.
Termomodernizacje
W poprzednich latach gmina zdobyła dofinansowanie z Funduszu Norweskiego. Przeprowadziła remonty trzynastu budynków publicznych, pięciu szkół, czterech strażnic OSP, dwóch ośrodków zdrowia, centrum kultury oraz klubu rolnika. Wyremontowano je, ocieplono i zmodernizowano centralne ogrzewanie. Obiekty otrzymały nową, estetyczną elewację w kolorze żółtym. Stały się w pełni funkcjonalne dla mieszkańców. Ogólny koszt prac wyniósł ponad 1,8 mln zł. W niektórych odnowionych budynkach powstały świetlice wiejskie, co jest ewenementem w regionie. Powstały cztery takie obiekty, w Brodach, Krynkach, Kuczowie, Stykowie. Są dobrze wyposażone, posiadają stoły bilardowe, sprzęt audiowizualny. Można tam także bezpłatnie skorzystać z kawiarenek internetowych.
Przed dwoma laty powstał nowy budynek Centrum Kultury i Aktywności Lokalnej w Brodach, w którym działa 5 zespołów śpiewaczych i 3 taneczne.
Orkiestra
Nowością jest Gminna Orkiestra Dęta, która powstała w 2009 r. Liczy około 25 osób.– Powstała z mojej inicjatywy – podkreśla wójt Andrzej Przygoda. – Jestem jej członkiem, gram na instrumentach klawiszowych i dętych, na trąbce. Występujemy na wszystkich uroczystościach, które odbywają się na terenie gminy. A jest ich dość dużo. To święta strażackie, patriotyczne, dożynki, festyny. Często też wyjeżdżamy poza gminę.
Orkiestra posiada w repertuarze oczywiście marsze, hymny, roty, ale też utwory swobodniejsze, biesiadne. Kierują nią dwaj dyrygenci :Jerzy Kłonica z Kunowa i wójt Andrzej Przygoda.
Oświata
Na terenie gminy funkcjonuje 12 szkół, dwa gimnazja, w Krynkach i Rudzie oraz 10 szkół podstawowych. W tym 6 prowadzi gmina – w Brodach, Lubieni, Stykowie, Adamowie, Dziurowie, Krynkach, 3 stowarzyszenia –w Lipiu, Rudniku, Stawie Kunowskim, 1 osoba fizyczna – klasy I-III w Rudzie.
Wójt Andrzej Przygoda nie ukrywa, że samorząd próbował zmienić system organizacyjny oświaty. Tylko w tym roku budżetowym gmina dokłada około 3 mln zł. Planował, by utworzyć tylko jedno gimnazjum. Niestety, mieszkańcy na to się nie zgodzili.
Obecnie w szkołach jest około 1100 uczniów z zerówkami. Ich liczba w najbliższych latach będzie się zmniejszać. Co roku ubywa około 50 dzieci. Około 120 nauczycieli zatrudnionych jest przez gminę i korzysta z dobrodziejstw Karty Nauczyciela.
Organizacje pozarządowe
Gmina dobrze współpracuje z organizacjami pozarządowymi. W 2011 r. na dofinansowanie zadań sfery pożytku publicznego przeznaczyła 69,5 tys. zł.
W ramach projektu Moja Polis Brody otrzymały wysoką, czterogwiazdkową notę w rankingu „Przyjazny samorząd 2010”. Jedną z ważnych organizacji jest Stowarzyszenie Sportowe „Kamienna Brody” które w tabeli rozgrywek A-klasy w piłce nożnej zajmuje drugie miejsce. Prężnie działa również Stowarzyszenie Trzeźwościowe „Rodzina”, które co roku organizuje festyny profilaktyczne „Trzeźwe lato z mamą i tatą”.
Sukcesy sportowe rangi europejskiej mają członkowie: Ludowego Klubu Biegacza „Rudnik” oraz brodzkiego koła Polskiego Związku Wędkarskiego. Zawody wędkarskie odbywają się przez cały rok. Przy parafii w Krynkach działa koło Caritas, które z organizacją „Rodzina” zajmuje się między innymi dystrybucją darów, produktów żywnościowych dla najbiedniejszych. Niedawno powstało Stowarzyszenie Sportowe Barchan, które propaguje piłkę siatkową, nożną.
Gmina otrzymała 540 tys. zł z Programu Integracji Społecznej PIS. Stowarzyszenia startowały w konkursach ofert, by realizować różne zadania.
Drogi, chodniki, informatyka
W ostatnich dwóch latach gmina odnowiła wiele szlaków komunikacyjnych. Z dofinansowania Narodowego Programu Rozbudowy Dróg Lokalnych wyremontowała ulice Nad Zalewem i Południową w Rudzie. W tej samej miejscowości odnowiła ulicę Długą dzięki środkom z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 – 2013. Gmina zbudowała wiele dróg dojazdowych do pól. Obecnie stara się, by powstał chodnik przy drodze krajowej nr 42 w Kuczowie.
Samorząd stara się iść z postępem, dlatego przystąpił do programu e-świętokrzyskie. W 2012 r. zaplanował następujące wydatki: Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej – około 230 tys. zł, wdrożenie Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego – prawie 85 tys. zł. Gmina skutecznie promuje swoje atrakcje w internecie. Stworzyła miejsce wymiany informacji lokalnych – stronę www.brody.info.pl .
Od ponad trzech lat urząd dociera także do użytkowników serwisów społecznościowych: facebook, twitter oraz blip. Ponadto Brody są najprawdopodobniej pierwszą polską gminą wiejską obecną w serwisie pinterest.com.
Historia, miejsca pamięci narodowej
Nazwa wsi i gminy Brody pochodzi od brodu, czyli miejsca dogodnej przeprawy przez rzekę. Pierwsza wzmianka historyczna dotycząca tych okolic pochodzi już z 1094 r., kiedy to król Władysław Herman przekazał tereny obecnej gminy na własność biskupom krakowskim
Najdłuższą udokumentowaną historią może się poszczycić wieś Krynki. Najprawdopodobniej w 1353 r. biskup krakowski Bodzanta ufundował tu kościół.
Na terenie gminy znajduje się wiele pamiątek po dawnych czasach. Warto zobaczyć w Krynkach barokowy kościół z 1727 r. oraz modrzewiową dzwonnicę. W Brodach, we współczesną tamę, wkomponowany został kamienny przelew. Wzniesiono go w 1840 r. w stylu klasycystycznym. Spiętrzał niegdyś wody rzeki Kamiennej napędzające urządzenia walcowni i pudlingarni, czyli zakładu hutniczego.
Na terenie gminy znajduje się wiele miejsc pamięci narodowej, zwłaszcza z okresu ostatniej wojny. Najbardziej znany jest pomnik, który znajduje się w Borze Kunowskim. Upamiętnia śmierć 43 mieszkańców gminy 4 lipca 1943 r.. W rocznicę pacyfikacji miejscowości przez Niemców i spalenia ludzi żywcem odbywają się tam uroczystości patriotyczne.