W dniach 20–21 maja 2025 roku w Székesfehérvár na Węgrzech odbyło się V Tematyczne Seminarium w ramach projektu CORE Interreg Europe 2021- 2027 poświęcone tematyce inteligentnego kompostowania. Spotkanie zgromadziło partnerów projektu z ośmiu krajów Europy, którzy dzielili się wiedzą, doświadczeniem i innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie gospodarowania bioodpadami.

Podczas seminarium zaprezentowano sześć inspirujących przykładów dobrych praktyk, które pokazują, jak nowoczesne technologie mogą wspierać zrównoważone podejście do odpadów organicznych: CompoBot (Węgry) – autonomiczne urządzenie do inteligentnego kompostowania, które poprzez sensory i algorytmy dba o optymalne warunki rozkładu bioodpadów.

Uczestnicy mieli okazję zobaczyć jego działanie na żywo podczas interaktywnej demonstracji. EcoCompostaje (Hiszpania) – aplikacja mobilna wspierająca mieszkańców i samorządy w efektywnym kompostowaniu, umożliwiająca monitorowanie procesu i edukację ekologiczną. Müllbert (Niemcy) – narzędzie oparte na sztucznej inteligencji wspierające komunikację między mieszkańcami a firmami zajmującymi się gospodarką odpadami, usprawniające segregację i zarządzanie bioodpadami. Vlaco vzw (Belgia) – organizacja pozarządowa, która opracowała „kompostowy podręcznik kieszonkowy” promujący ideę ogrodów w obiegu zamkniętym, czyli miejsca gdzie odpady organiczne są zagospodarowane i wykorzystane na miejscu.

Podczas spotkania uczestnicy wymieniali się doświadczeniami i refleksjami, jak można adaptować te rozwiązania w różnych kontekstach regionalnych. Ważnym wnioskiem płynącym z debaty było podkreślenie roli edukacji społecznej oraz potrzeby integracji technologii z działaniami lokalnych społeczności. Województwo Świętokrzyskie, jako partner projektu CORE, zyskało cenne inspiracje do dalszego rozwijania działań w zakresie gospodarki cyrkularnej i zagospodarowania bioodpadów. Udział w seminarium pokazuje, że przyszłość kompostowania w Europie to nie tylko tradycyjny proces, ale przede wszystkim inteligentne, zautomatyzowane i zrównoważone rozwiązania, które przynoszą korzyści środowisku i lokalnym wspólnotom.

Drugi dzień V Seminarium Tematycznego w ramach projektu CORE poświęcony był wizytom studyjnym, podczas których uczestnicy mieli okazję zapoznać się z węgierskimi dobrymi praktykami w zakresie kompostowania. Grupa badawcza z Uniwersytetu Panońskiego zaprezentowała innowacyjne metody klasyfikacji kompostu. W ramach wizyty odwiedziliśmy laboratoria, gdzie zaprezentowano m.in. kompostownik produkujący energię, bęben kompostujący z przepuszczalnym powietrzem oraz technologię optycznego sortowania w podczerwieni. Zwiedziliśmy również społeczny punkt kompostowania utworzony w Veszprém dzięki projektowi CORE, a także ogródek przedszkolny z własną strefą kompostowania oraz nowoczesne, zadaszone urządzenie przyspieszające proces kompostowania.

Ciekawym punktem programu była także prezentacja HUMUSZ Alliance – czołowej węgierskiej organizacji pozarządowej działającej na rzecz promocji kompostowania i zrównoważonego gospodarowania odpadami. Trzy intensywne dni zakończyło posiedzenie Komitetu Sterującego projektu CORE, podczas którego partnerzy – w tym Województwo Świętokrzyskie – przedstawili dotychczasowe efekty pracy, w tym propozycje ulepszeń instrumentów polityki regionalnej zawarte w dwóch dokumentach strategicznych: Planie Gospodarki Odpadami oraz Regionalnym Programie Operacyjnym: Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego 2021-2027.

Omówiono także bieżące wyzwania związane z realizacją projektu. W seminarium uczestniczyła również Pani Anna Twarowska – Pełnomocnik Zarządu ds. Strategii i Rozwoju w Przedsiębiorstwie Gospodarki Odpadami w Promniku, jako regionalny interesarisz projektu CORE. Inicjatywa ta jest wdrażana przez Departament Rozwoju Regionalnego przy współpracy Departamentu Rolnictwa, Klimatu i Środowiska umws. Projekt CORE jest finansowany ze środków unijnych w ramach programu Interreg Europe 2021-2027.