Opłata produktowa i depozytowa

W ostatnich latach pojawiła się w świecie całkiem nowa filozofia rozwiązywania problemów w zakresie gospodarki odpadami. Sformułowana ona została w połowie lat  90 – tych w ramach OECD oraz Unii Europejskiej pod nazwą rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Na jej podstawie już blisko 10 lat temu kraje Unii Europejskiej rozpoczęły tworzenie systemów gospodarki odpadami. Systemy te oparto na odpowiedzialności producenta wybranego produktu za ten produkt w całym cyklu jego życia, tj. jak można powiedzieć: „od kołyski po grób”, obejmując także odpowiedzialnością odpad po tym produkcie. Praktyczne wdrożenie systemów gospodarki odpadami w krajach Unii Europejskiej zapewniła Dyrektywa Parlamentu i Rady Europejskiej Nr 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, znowelizowana Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2004/12/WE z dnia 11 lutego 2004 r. oraz Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2005/20/WE z dnia 9 marca 2005 r.

Najważniejszym postanowieniem tej Dyrektywy było wprowadzenie obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu części odpadów opakowaniowych. Obowiązek ten został określony w formie wskaźnika procentowego odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, w stosunku do łącznej masy opakowań wprowadzonych na rynek, jaki muszą osiągnąć kraje członkowskie Unii Europejskiej.

W dniu 1 stycznia 2002 roku weszły w życie dwie ustawy, które zapewniły przeniesienie do prawa polskiego postanowień w/w Dyrektywy, a mianowicie:

q       ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,

q       ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, obie z dnia 11 maja 2001 r.

Założeniem w/w ustaw jest w pierwszym rzędzie zapobieganie wytwarzaniu odpadów, ograniczenie ich ilości i szkodliwości, a jeśli nie jest to możliwe, stworzenie odpowiednich warunków odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.

Odzysk i recykling odpadów dotyczy wprowadzenia na rynek krajowy:

 produktów w opakowaniach:

  • z tworzyw sztucznych,
  • z aluminium,
  • ze stali, w tym z blachy stalowej,
  • z papieru i tektury,
  • ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
  • z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów),
  • wielomateriałowych

oraz produktów takich jak:

  • akumulatory ołowiowe,
  • akumulatory niklowo-kadmowe,
  • ogniwa i baterie galwaniczne,
  • oleje smarowe,
  • lampy wyładowcze,
  • opony.

Przedsiębiorca wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, jest obowiązany osiągnąć:

1) do dnia 31 grudnia 2007 r. co najmniej 50 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty, oraz

2) do dnia 31 grudnia 2014 r. co najmniej 60 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty.

Pierwszy raz roczne sprawozdanie za odzysk przedsiębiorcy złożą do dnia 31 marca 2007 r. za rok 2006 r. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 103, poz. 872), które wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2006 r., przedsiębiorcy w 2006 r. obowiązani są do osiągnięcia 43 % poziomu odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty na terytorium kraju w 2006 r.

 

Szczegółowy sposób obliczania opłaty produktowej

 

OPŁATA  DEPOZYTOWA

Opłata depozytowa – jest to opłata pobierana przy sprzedaży detalicznej akumulatorów kwasowo-ołowiowych jako osobnych produktów, której zwrot następuje po przekazaniu zużytego akumulatora sprzedawcy detalicznemu tych akumulatorów lub do punktu systemu zbierania zużytych akumulatorów zorganizowanego przez przedsiębiorcę. Sprzedawca detaliczny jest zobowiązany przy sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego do przyjęcia zużytego oraz pobrania opłaty depozytowej jeżeli kupujący nie przekazał mu zużytego akumulatora. Stawka opłaty depozytowej wynosi 30 zł za sztukę. Przyjęcie zużytego akumulatora i zwrot opłaty depozytowej następuje w terminie 30 dni od daty sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego, za potwierdzeniem na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym.

Przedsiębiorca wytwarzający, importujący lub dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia akumulatorów kwasowo-ołowiowych jest obowiązany na własny koszt odebrać wszystkie zużyte akumulatory od sprzedawcy detalicznego oraz z innych miejsc niż punkty sprzedaży detalicznej i przekazać je do recyklingu.

Rolę stymulacyjną będzie w tym przypadku spełniało zwolnienie od opłaty przy zwrocie starego akumulatora w momencie zakupu nowego lub zwrot opłaty depozytowej w przypadku zwrotu zużytego akumulatora, w punkcie sprzedaży detalicznej lub poprzez system zbierania odpadów poużytkowych stworzony przez producentów i importerów akumulatorów, w ciągu określonego w ustawie okresu po zakupie nowego. Rozwiązanie to jest zalecane przez Dyrektywę UE nr 91/157/EEC regulującą postępowanie dotyczące odzysku i kontrolowanej likwidacji zużytych baterii i akumulatorów zawierających szkodliwe substancje.