W Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Umianowicach spotkali się świętokrzyscy interesariusze międzynarodowego projektu CORE. Rozmawiali o nowatorskich rozwiązaniach i dobrych praktykach w obszarze kompostowania na obszarach wiejskich.

W projekcie uczestniczy 9 partnerów z 8 krajów europejskich:  Niemiec, Belgii, Włoch,  Hiszpanii, Węgier, Grecji i Szwecji, zaś Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego jest jedynym partnerem z Polski.

Celem CORE  jest poprawa polityk dotyczących gospodarki w obiegu zamkniętym, a w szczególności gospodarki odpadami w regionach partnerskich, tak aby rozwijały, zwiększały i włączały do głównego nurtu gospodarkę bioodpadami.

Działania w ramach projektu będą realizowane przez kolejne cztery lata. Trzy pierwsze zapowiadają się bardzo intensywnie. Będzie to czas wypełniony seminariami tematycznymi, wizytami studyjnymi i spotkaniami regionalnych interesariuszy. Grono świętokrzyskich interesariuszy projektu tworzą Zakład Unieszkodliwiania Odpadów „Janik” z Ostrowca Świętokrzyskiego, Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi z Rzędowa, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Końskich, Międzygminny Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Baćkowicach, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej we Włoszczowie, Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami w Promniku, Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza Koprzywianki, gmina Zagnańsk, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Kielcach, spółka REMONDIS z Ostrowca Świętokrzyskiego oraz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach.

Podczas pierwszego spotkania partnerzy mieli okazję poznać dobre praktyki zebrane podczas wizyty studyjnej  w Ciudad Real w Hiszpanii. Jedną z nich jest instytucja tzw. mistrzów kompostowania – wolontariuszy, którzy edukują mieszkańców swoich miejscowości w zakresie prawidłowego kompostowania. Są to osoby bardzo zaangażowane w swoje działania, mają dużą wiarygodność wśród lokalnych społeczności i praktyczne doświadczenie. W Belgii inicjatywa ta funkcjonuje już od 1995 roku i przynosi znakomite efekty. Wolontariusze mają rządowe wsparcie – powstał cały system szkolenia takich osób. Podobnie jest w Hiszpanii, gdzie tylko w ciągu dwóch lat istnienia projektu udało się przeszkolić 192 wolontariuszy. Powstał nawet specjalny podręcznik dla „mistrzów kompostowania”.

Bardzo interesująca jest również koncepcja „kompostowania publicznego”, która sprawdziła się m. in. w Hiszpanii i na Węgrzech. Mieszkańcy kompostują wspólnie na terenie danej miejscowości. Inicjatywie towarzyszy szeroka akcja informacyjna i edukacyjna.

– My również mamy wiele do pokazania i możemy być dumni z tego, nad czym pracujemy – podkreśla Wioletta Czarnecka, dyrektor Departamentu Środowiska i Gospodarki Odpadami UMWŚ – udział w projekcie pozwoli nam poznać innowacyjne rozwiązania, które będą możliwe do wdrożenia również u nas. Pierwsze takie już zidentyfikowaliśmy.

Świętokrzyscy partnerzy projektu zastanawiają się już nad dobrymi praktykami wypracowanymi w regionie, które mogą stać się inspiracją dla naszych zagranicznych partnerów. W obszarze edukacji takim przykładem może być funkcjonowanie specjalnego działu w Zakładzie Gospodarki Odpadami Komunalnymi  w Rzędowie, który zajmuje się edukacją ekologiczną i swoje działania kieruje do mieszkańców gminy.

Nie brakuje też inicjatyw w zakresie inteligentnego kompostowania. W RZZO w Promniku trwają prace nad możliwością zastosowania metody karbonizacji hydrotermalnej odpadów organicznych HTC, polegającej na przekształceniu biomasy organicznej w paliwo stałe – biowęgiel, odnawialne biopaliwo do różnych zastosowań przemysłowych.

Anna Kucharczyk, zastępca dyrektora Departamentu Inwestycji i Rozwoju UMWŚ zachęcała uczestników spotkania do zgłaszania inicjatyw, pomysłów i rekomendacji, które pozwoliłyby poprawić instrumenty polityki regionalnej, np. program regionalny Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego 2021-2027. – Mamy już takie doświadczenia, że realizacja projektów Interreg i wypracowane w ich ramach rozwiązania  pomogły bardziej celowo kierować unijne wsparcie. To jest realne narzędzie, które może wprowadzić zmianę – podkreślała.

CORE jest współfinansowane z programu Interreg Europe 2021-2027. Za jego koordynację odpowiada Departament Inwestycji i Rozwoju przy wsparciu Departamentu Środowiska i Gospodarki Odpadami Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.