Mała gmina o wielkich ambicjach

Słupia jest niewielką, typową gminą wiejską położoną na samym skraju powiatu koneckiego. 34% powierzchni zajmują  lasy. Pełne zróżnicowanego drzewostanu, dróżek i ścieżek stanowią doskonałą alternatywę dla osób lubiących wypoczynek na łonie przyrody. Czyste, nieskażone przemysłem powietrze, woda i piękne krajobrazy zapraszają do odwiedzenia tych stron.

Wczoraj i dziś

Wzmianki historyczne dotyczące terenów gminy sięgają 1325 roku i dotyczą miejscowości Skąpe składającej dziesięcinę snopową parafii Zaleśna, bo tak wówczas nazywano parafię Pilczyca. Z miejscowością Pilczyca związany jest żyjący w XVII wieku Jan Chryzostom Pasek, słynny autor pamiętników, który był drugim mężem właścicielki dóbr pilczyckich Anny Łąckiej i właśnie w nich spędził kilka lat swojego bardzo burzliwego życia. Na terenie obecnej gminy już w średniowieczu rozwijał się przemysł górniczy rudy żelaza o czym świadczy nazwa miejscowości jednego z sołectw – Ruda Pilczycka. Do połowy XIX wieku w miejscowości Skąpe pracował wielki piec odlewów żelaznych, w którym pracowało 300 robotników. Problemy z wodą zadecydowały o zamknięciu wielkiego pieca. Na pamiątkę tradycji górniczych w Pilczycy pozostała kaplica św. Barbary. Na jej zewnętrznych murach wmurowano tablicę poświęcona Tadeuszowi Kościuszce w stulecie jego śmierci w 1917 roku, co świadczy o głębokim patriotyzmie mieszkańców. W miejscowości Ruda Pilczycka znajduje się zespół pałacowy wraz z założeniem parkowym w stylu angielskim  z przełomu XIX i XX wieku wybudowany przez hrabiego Tomasza Zamojskiego. Obecnie w zespole pałacowym, który okala kilka hektarów parku znajduje się Dom Pomocy Społecznej, który po rozbudowie i oddaniu nowego pawilonu w 2007 roku, stał się wzorcową placówką tego typu w skali województwa. Dziś niewątpliwą zaletą tych ziem jest brak przemysłu na terenie gminy co skutkuje doskonale zachowanym środowiskiem naturalnym oraz występowaniem rzadkich gatunków zwierząt. Znajduje się tu 300-hektarowy użytek ekologiczny stanowiący naturalny ekosystem łąkowo-bagienny ,,Mokry Las”. Jest ostoja cietrzewia, żurawia, derkacza, a także świerszczaka i pazia królowej.
– Tak doskonałe warunki przyrodnicze stanowią dobrą bazę do rozwoju agroturystyki, która powinna się rozwijać jako alternatywne źródło dochodów dla rolników – mówi Witold Wójcik, który od 5 grudnia 2006 roku pełni funkcję wójta gminy Słupia – Mam nadzieję, że tak się stanie, a rozwój gminy nabierze tempa.  Zresztą znajdują się tu do kupienia zagrody, które czekają do zaadoptowania na wygodne miejsce odpoczynku dla mieszkańców cywilizacji wielkomiejskiej.

„Nie było i nie jest łatwo…”         

Wójt Wójcik przyznaje jednak, że obejmując stanowisko wójta gminy daleki był od optymizmu: – Gmina obciążona była kredytem na 1 mln 631 tys. złotych, a na dzień 31 grudnia 2006 roku, z braku środków na koncie, łącznie niezapłacone rachunki wynosiły blisko 400 tysięcy złotych. Do tego niepłacony ZUS od wynagrodzeń oświaty. W budżet 2007 roku wszedłem z 400 tys. obciążeniem, co uniemożliwiło inwestycje w tym roku. Po zapoznaniu się z sytuacją finansową gminy uznałem, że najpilniejsze sprawy to: ustabilizowanie finansów gminy poprzez uregulowanie zaległych zobowiązań i rozbudowa Gminnego Ośrodka Zdrowia, poprawa stanu dróg zarówno gminnych jak i powiatowych oraz przygotowanie projektów do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego,  Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejskiego Funduszu Społecznego w Ramach programu Kapitał Ludzki. Nie było to łatwe zwłaszcza, że gmina nie korzystała wcześniej z przedakcesyjnych funduszy Unijnych i brak było doświadczenia w tej dziedzinie – dodaje wójt. Łatwe nie było, jednak jak powiada stare powiedzenie: ziarnko do ziarnka… W 2007 roku ze środków Fundacji Rozwoju Wsi Polskiej im. Rataja zostały zakupione 4 komputery na bazie których w Urzędzie Gminy została otwarta kafejka internetowa czynna w godzinach pracy urzędu, która do dziś cieszy się dużym zainteresowaniem zwłaszcza wśród młodzieży, a w następnym roku została przyjęta koncepcja rozbudowy Gminnego Ośrodka Zdrowia. Inwestycja została wykonana i oddana do użytku w bieżącym roku. Jej wartość to ponad 630 tys. złotych. Poważnym problemem nadal pozostaje zły stan gminnych dróg. Wiele z nich nie posiada jeszcze nawierzchni bitumicznej dlatego najbliższe lata będą sporym wyzwaniem dla władz, które zamierzają je wyasfaltować. W bieżącym roku odbudowana została najbardziej zniszczona droga gminna relacji Słupia-Radwanów; położono nową nawierzchnię na odcinku 600 metrów i naprawiono ubytki w jezdni na pozostałym odcinku. Łącznie wartość inwestycji wyniosła ponad 140 tys. złotych. W 2009 roku na drogi gminne i powiatowe łącznie przeznaczono najwięcej środków od początku istnienia gminy tj. 400 tys. zł. We wrześniu złożony został wniosek do Narodowego Programu Odbudowy Dróg Lokalnych tzw. „schetynówek” do realizacji w 2010 roku na drogę gminną w miejscowości Budzisław na odcinku 1600m. Wartość inwestycji wyniesie ponad 450 tys. złotych. W ramach tego programu można uzyskać do 50 %  dofinansowania.           W Wieloletnim Planie Inwestycyjnym Gminy Słupia łącznie na drogi gminne w 2010 roku zaplanowane zostały środki na kwotę 600 tys. złotych. Wójt Wójcik planuje przeznaczyć również środki na współfinansowanie odnowy dróg  powiatowych  na poziomie 200-300 tys. złotych co dałoby możliwość  odbudowy około 2-2,5 km. Optymizmem napawa fakt, że na liście rezerwowej do RPO Województwa Świętokrzyskiego znajduje się droga gminna Pijanów-Kajetanów o długości prawie 2 kilometrów. Inwestycja ta zrealizowana zostałaby w 2011 roku.  

Środki zewnętrzne szansą na rozwój
      
Roczne budżety gminy wynoszą niewiele ponad 8 mln złotych z czego połowa to dotacje i subwencje. Tak silnie znaczony budżet nie daje wielkich możliwości, dlatego też niezwykle istotne jest pozyskiwanie środków zewnętrznych zwłaszcza tych z funduszy unijnych. Od połowy 2008 i w bieżącym roku gmina uzyskała środki z Poakcesyjnego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do realizacji Programu Integracji Społecznej. Z pieniędzy tych korzystały i korzystają szkoły i stowarzyszenia organizując zajęcia dla dzieci i całych rodzin aktywizując tym samym środowisko. Nauka haftu, przygotowanie tradycyjnych potraw, śpiewanie na ludową nutę. W ramach tego programu reaktywowane zostało Koło Gospodyń w Rudzie Pilczyckiej, które zorganizowało Zespół Ludowy „Kalinka”. Ze środków PPWOW korzystają również szkoły i Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Ziemi Pilczyckiej organizując zajęcia dla młodzieży i dorosłych, kultywujące m.in. tradycje ludowe. W 2007 r. Gmina Słupia była jednym z inicjatorów organizacji Lokalnej Grupy Działania „Nad Czarną i Pilicą” w skład której wchodzi 5 gmin (Fałków, Radoszyce Słupia, Łopuszno i Krasocin) Przynależność do LGD daje możliwość korzystania ze środków LEADER nie tylko gminie ale także stowarzyszeniom, przedsiębiorcom i rolnikom. W bieżącym roku złożone zostały wnioski do Świętokrzyskiego Biura Rozwoju Regionalnego w Kielcach na odnowę miejscowości Mnin (na kwotę ponad 400 tys. złotych). Projekt realizowany jest ze środków PROW i zakłada  wyczyszczenie stawu wiejskiego o powierzchni 0,30 ha i zagospodarowanie otoczenia poprzez stworzenie ścieżki spacerowej z kostki wokół zbiornika wraz z kładką nad strumykiem, stworzenie miejsca odpoczynku dla mieszkańców Mnina wraz  z placem zabaw dla dzieci oraz utworzenie 20 miejsc parkingowych. Zakończenie inwestycji zaplanowane jest na II kwartał 2010 roku.
 – 15 października podpisałem umowę na budowę, również ze środków PROW, 34 oczyszczalni ścieków w przysiółkach bardzo oddalonych od miejscowości, przez które nie planowany jest przebieg nitki kanalizacyjnej – mówi Witold Wójcik – Dotyczy to Mnina-Mokrego, Budzisławia, Pijanowa Kolonii, Radwanowa Kolonii, Słomianej, Rudy Pilczyckiej-Malika i Rytlowa-Stawków. Całość będzie kosztować prawie 800 tysięcy złotych.  Gmina Słupia próbuje korzystać ze wszystkich dostępnych środków zewnętrznych. – Wiemy, że to nasza wielka szansa na poprawę stanu gminnej infrastruktury a tym samym jakości życia mieszkańców – mówi gospodarz gminy – Między innymi ze środków EFS programu POKL realizujemy projekt „Przedszkole moje marzenie”. Jego wartość to 919 tys. złotych, a obejmuje dwie grupy przedszkolaków w wieku 3-5 lat liczące łącznie 43 osoby. W ramach programu zapewniony jest dowóz dzieci  do przedszkola autobusem, zajęcia z rytmiki, korekcyjne, opieka psychologa i logopedy, liczne wycieczki oraz budowa placu zabaw. Dużą wagę przywiązujemy  do poprawy stanu infrastruktury edukacyjnej. W tym roku wyremontowaliśmy siedzibę Biblioteki Gminnej w Słupi, a w Szkole Podstawowej w Pilczycy wymieniona została stolarka okienna za kwotę prawie 60 tys. zł., oraz wymienione piece w SP w Wólce – dodaje wójt. Jak mówi Witold Wójcik, w bieżącej kadencji sporo już udało się zrobić, jednak ma świadomość, że przed nim oraz mieszkańcami gminy Słupia stoją kolejne pilne zadania. Co chciałby zrealizować w najbliższym czasie?- W bieżącym roku zamierzam złożyć projekt rewitalizacji miejscowości Słupia jako siedziby Gminy. Projekt zakłada odbudowę drogi od Ośrodka Zdrowia do siedziby poczty wraz z budową chodnika oraz parkingu przy placu targowym, budowę boiska wielofunkcyjnego wraz z chodnikiem od Gimnazjum do boiska. Planowana wartość inwestycji opiewa na ponad 900 tysięcy złotych, a realizacja przewidziana jest w latach 2012-2013. Kolejna pilna sprawa to dokończenie budowy i remontów dróg gminnych, a także budowa sali gimnastycznej przy gimnazjum w Słupi. No i wreszcie budowa oczyszczalni ścieków oraz sieci kanalizacyjnej – wzdycha.
Czy się uda to wszystko zrealizować? – Musi się udać! – mówi na pożegnanie.

O gminie Słupia można przeczytać także w najnowszym numerze Świętokrzyskiego Informatora Samorządowego “Nasz Region”