W Umianowicach w gminie Kije powstanie Ośrodek Edukacji Przyrodniczej z pracowniami projektowo-badawczymi i miejscami noclegowymi dla naukowców i studentów realizujących projekty badawcze. Atrakcją ośrodka będzie „Nidarium” – wielkogabarytowe akwarium, pokazującego życie w środowisku rzeki Nidy. A także przebudowana wieża ciśnień, która stanie się  miejscem obserwacji ornitologicznych. Takie są założenia projektu, który realizowany będzie przez Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach.

W siedzibie instytucji  marszałek Adam Jarubas, członek Zarządu Województwa Piotr Żołądek oraz Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor ZŚiNPK  podpisali pre-umowę na realizację projektu pod nazwą „Budowa Ośrodka Edukacji Przyrodniczej na Ponidziu w miejscowości Umianowice, gmina Kije”. Inwestycja zostanie zrealizowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020 – działania „Ochrona i wykorzystanie obszarów cennych przyrodniczo”. Na przedsięwzięcie, którego wstępny koszt szacowany jest na 14 mln 470 tys. zł., Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych otrzyma 11 mln 823 tys. zł dotacji z RPO.

Budowa ośrodka planowana jest w Umianowicach, w bezpośrednim sąsiedztwie kolejki wąskotorowej „Expres Ponidzie”, na obszarze tzw. śródlądowej delty Nidy.

W budynku OEP powstaną pracownie i sala edukacyjno-konferencyjna oraz 75 miejsc noclegowych. Dodatkową atrakcją będzie „Nidarium”, czyli akwarium wielkogabarytowe pokazujące życie w środowisku rzeki Nidy. Istniejący budynek kolejki wąskotorowej zostanie przeznaczony na cele ekspozycyjne, a przebudowana wieża ciśnień zostanie wykorzystana do obserwacji ornitologicznych. Projekt zakłada również powstanie zaplecza technicznego, w tym owczarni i stajni oraz przygotowanie wolnego wybiegu dla zwierząt ras rodzimych, takich jak: owca wrzosówka, konik polski, czerwona krowa polska.

– Dzięki temu projektowi rzeczywistą ochroną przyrodniczą objętych zostanie około 11 ha naturalnych siedlisk Ponidzia, w ramach dwóch sieci: Natura 2000 i Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego – podkreśla marszałek województwa Adam Jarubas. – Ponidzie to jeden z najbardziej bogato wyposażonych przez naturę subregionów w naszym województwie. Dlatego warto stworzyć miejsce, które z jednej strony będzie recepcją Ponidzia, ale też będzie pokazywać to, co mamy tam najcenniejszego pod względem przyrodniczym. Obserwujemy dziś, że coraz więcej turystów wybiera turystykę naturalną, chce poznawać nowe miejsca wyjątkowe przyrodniczo. Zaprosiłem dwa tygodnie temu moich przyjaciół z różnych zakątków Polski na spływ kajakowy po Nidzie i byli tą rzeką naprawdę zachwyceni. Mamy też unikalne zasoby fauny i flory, które tym kilku procent turystów podróżujących po całym świecie, by zobaczyć dany gatunek zwierzęcia czy rośliny, warto pokazać w jednym miejscu promując przy okazji Świętokrzyskie. Przypomnę, że jesteśmy regionem o najwyższym odsetku terenów prawnie chronionych. Mamy ich aż 66%, a, dla porównania, na przykład województwo łódzkie ma ich 14%. Przyszedł czas aby uczynić z tego nasz znak rozpoznawczy. Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Umianowicach będzie z pewnością mocnym punktem na mapie instytucji, które ten naturalny, zielony charakter Świętokrzyskiego potwierdzają i promują – dodaje marszałek.

– Do podjęcia decyzji o utworzeniu w Umianowicach tego ośrodka przygotowywaliśmy się bardzo wnikliwie zbierając materiały naukowe i organizując konferencje na terenie Ponidzia. Chcieliśmy poznać rzeczywiste opinie naukowców na temat przyrodniczej atrakcyjności tych terenów. Wielu naukowców  opowiada o walorach np. Warmii i Mazur, ale jednocześnie podkreśla, że prawdziwe perełki znajdują się właśnie na Ponidziu. Chcemy ten atut wykorzystać kładąc szczególny nacisk na edukację przyrodniczą, bo jeśli spojrzymy na to, co dziś dzieje się w Europie i na świecie, dojdziemy do smutnego wniosku, że istnieje ogromny deficyt kontaktu z naturą – podkreśla Piotr Żołądek, członek Zarządu Województwa.

Ośrodek Edukacji Przyrodniczej ma być centrum upowszechniania informacji oraz szeroko pojętej edukacji przyrodniczej. – Zakładamy, że będzie współpracował z innymi instytucjami przyrodniczymi, historycznymi i kulturowymi w kraju. Ale przede wszystkim ma prowadzić edukację przyrodniczą dla dzieci i młodzieży z naszego województwa – organizować terenowe warsztaty edukacji przyrodniczej, „zielone szkoły”, czy też wycieczki naukowe i krajoznawcze – wylicza Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych. – Chcemy wykorzystać ogromny potencjał, jaki tkwi w zajęciach prowadzonych na łonie natury, gdzie dzieci i młodzież poznają przyrodę wszystkimi zmysłami, uczą się jej i badają. Zwłaszcza, że dzieci mają w sobie ogromną potrzebę bliskości z przyrodą – mówi dyrektor Hałatkiewicz.

– Spotykamy się często ze stereotypami, że Natura 2000 to przede wszystkim zespół uciążliwości, tymczasem propozycja Zarządu Województwa i Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w połączeniu z planem zagospodarowania gminy Kije umożliwiają przedstawienie uwarunkowań przyrodniczych jako wartość, jako aktywa, które nasza gmina będzie mogła wykorzystać także gospodarczo – cieszy się wójt gminy Kije Krzysztof Słonina.

Inwestycja ma być zrealizowana do końca grudnia 2018 roku.