199 pracowników z 89 gmin województwa świętokrzyskiego uczestniczyło w zakończonym właśnie projekcie “Zadanie polegające na wzmacnianiu zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych”. To bezcenne wsparcie dla samorządów, które chcą zmieniać swoje przestrzenie i czynić je przyjaznymi dla wspólnot lokalnych.

– Projekt, który ruszył w marcu 2020 r., realizowany był przez Departament Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej. Głównym celem przedsięwzięcia było wsparcie świętokrzyskich gmin w opracowaniu programów rewitalizacji, które są pierwszym krokiem do podejmowania konkretnych działań zmierzających do przekształcania obszarów zdegradowanych i nadania im nowych funkcji. To dla wielu samorządów szansa na rozwój, stworzenie przyjaznych dla mieszkańców i gości przestrzeni oraz ożywienie społeczne, kulturalne i gospodarcze -mówi marszałek Andrzej Bętkowski.

W projekcie brało udział 199 pracowników z 89 gmin województwa świętokrzyskiego. Działania prowadzone były przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego w ramach zespołu ds. rewitalizacji. Jego członkowie w trakcie trwania projektu uczestniczyli w szkoleniach, warsztatach, doradztwie oraz w wizytach studyjnych w województwach zachodniopomorskim, podlaskim, małopolskim i dolnośląskim.

Niezwykle istotnym elementem projektu był zakończony w kwietniu 2022 r. cykl szkoleńi warsztatów dla członków zespołu ds. rewitalizacji oraz przedstawicieli gmin z województwa świętokrzyskiego. Zarówno szkolenia, jak i warsztaty obejmowały swoją tematyką zagadnienia z czterech modułów – dostępność w rewitalizacji, zarządzanie rewitalizacją i włączenie społeczności lokalnej we wdrażanie programów rewitalizacji, wykorzystanie narzędzi wynikających z ustawy o rewitalizacji, monitoring i ewaluacja działań rewitalizacyjnych.

Warto podkreślić, że po 2023 r. wszelkie działania rewitalizacyjne będą mogły być realizowane tylko w oparciu o gminne programy rewitalizacyjne. Bez takiego dokumentu nie będzie możliwe więc staranie się w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2021-2027 o zewnętrzne wsparcie na takie działania. Bez wątpienia projekt był odpowiedzią na rzeczywiste potrzeby samorządów, które stają przed wyzwaniem przygotowania programów rewitalizacyjnych.

W trakcie trwania projektu zespół ds. rewitalizacji zorganizował dwie wizyty studyjne, w których uczestniczyli zarówno przedstawicieli gmin z województwa świętokrzyskiego, jak i członkowie zespołu. Pierwsza z nich – do Niepołomic i Bytomia – odbyła się w maju 2022 r. Przedstawiciele władz Niepołomic odpowiedzialni za koordynację procesu rewitalizacji przybliżyli zgromadzonym m.in. system zarządzania rewitalizacją w mieście i gminie na podstawie Małopolskiego Centrum Dźwięku i Słowa. To znakomity przykład realizacji przez gminę programu rewitalizacji. Dodatkowo uczestnicy odbyli spacer po zrewitalizowanych Błoniach Niepołomickich oraz zwiedzili Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne, zrewitalizowany zespół boisk sportowych i strefę woonerf (przestrzeń publiczną łączącą funkcje ulicy, chodnika, parkingu i miejsca spotkań) w Podłężu. Samorządowcy uczestniczący w projekcie odwiedzili także Bytom w województwie śląskim, gdzie przedstawiciele magistratu zaprezentowali przykład modelowej rewitalizacji pałacu w Miechowicach. Uczestnicy wizyty zwiedzili również przestrzenie zrewitalizowane na potrzeby Centrum Integracji Społecznej oraz zespołu dawnej kopalni Rozbark, którą przekształcono w unikatowe w skali kraju Centrum Sportów Wspinaczkowych i Siłowych w Bytomiu.

Podczas kolejnej wizyty studyjnej w czerwcu 2022r. uczestnicy projektu odwiedzili Stalową Wolę i Mały Targ w Opolu Lubelskim. Także i tym razem była to znakomita okazja do podpatrzenia dobrych praktyk i podzielenia się doświadczeniami. W Stalowej Woli uczestnicy projektu odwiedzili Miejsce Aktywności Lokalnej „Strefę Spotkań” oraz uczestniczyli w warsztatach dotyczących pomysłów na ożywianie dostępnych przestrzeni publicznych w formule PPS (Project for Public Spaces) w kontekście rewitalizacji centrów miejscowości na przykładzie rewitalizowanego Rynku Rozwadowskiego. Uczestnicy wizyty zawitali także do Kazimierza Dolnego, gdzie podpatrywali efekty przedsięwzięć rewitalizacyjnych.

Kolejnym punktem było Centrum Usług Społecznych w Opolu Lubelskim, gdzie wprowadzono uczestników w tematykę wdrażania i monitorowania modelowej rewitalizacji na przykładzie Miejskiego Targowiska „Mały Targ” i Rynku.

W czerwcu 2022 roku przedstawiciele Zespołu ds. rewitalizacji uczestniczyli w 11. sesji Światowego Forum Miejskiego tzw. WUF11 w Katowicach, która była znakomitą okazją do dyskusji o szansach rozwojowych miast. W wydarzeniu, które odbywa się co dwa lata, wzięły udział osoby z całego globu reprezentujące rządy, samorządy, świat nauki, organizacje pozarządowe czy instytucje aktywne w obszarze polityki miejskiej. Po raz pierwszy wydarzenie odbyło się w Europie Środkowo-Wschodniej, a hasło polskiej sesji WUF brzmiało: „Zmieniamy nasze miasta dla lepszej przyszłości”. O tym jak skutecznie to zrobić mogli się również dowiedzieć członkowie zespołu ds. rewitalizacji.

Warto podkreślić, że przez cały czas realizacji projektu przedstawiciele gmin mogli korzystać z bezpłatnego doradztwa telefonicznego i mailowego prowadzonego przez członków zespołu ds. rewitalizacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego oraz wykonawcę zewnętrznego.

Za udział w projekcie wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy!

Zapraszamy także do odwiedzania strony internetowej projektu:

http://www.2014-2020.rpo-swietokrzyskie.pl/rewitalizacja

oraz strony Krajowego Centrum Wiedzy o Rewitalizacji

https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/rewitalizacja/

Projekt  “Zadanie polegające na wzmacnianiu zdolności gmin do programowania i wdrażania działań rewitalizacyjnych” realizowany był od marca 2020 roku do października 2022 roku i współfinansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna na lata 2014-2020,