Przedstawiciele regionów Polski Wschodniej promowali w Brukseli 26 i 27 listopada współpracę kulturalną z krajami Partnerstwa Wschodniego. Dwudniowe wydarzenie zorganizowane przez Dom Polski Wschodniej, Ministerstwo Kultury oraz Instytut Adama Mickiewicza odbyło się w ramach Dni Partnerstwa Wschodniego. Region świętokrzyski reprezentowały Maria Fidzińska – Dziurzyńska, Skarbnik Województwa Świętokrzyskiego oraz Ewa Kapel-Śniowska, zastępca dyrektora Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego.

Celem zorganizowanych w Brukseli po raz pierwszy Dni Partnerstwa Wschodniego, jest zainicjowanie szeroko rozpowszechnionej dyskusji na temat kulturowego wymiaru Partnerstwa Wschodniego. Kultura, która mówi powszechnie zrozumiałym językiem, jest idealnym czynnikiem do przyspieszenia procesów politycznych, gospodarczych i społecznych reform w krajach Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego. Ułatwia także wdrażanie prawdziwie partnerskich relacji między Unią Europejską, a krajami objętymi inicjatywą Partnerstwa Wschodniego.

Dni Partnerstwa Wschodniego rozpoczął okrągły stół z udziałem białoruskich artystów. Podczas spotkania zorganizowanego w siedzibie 5 województw (lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego i świętokrzyskiego) w Domu Polski Wschodniej w Brukseli, dyskutowano na temat kultury bez granic Białorusi i Europy. Zdaniem Sylwestra Pokrywki, przedstawiciela województwa podkarpackiego w Brukseli, stół białoruski miał na celu pokazanie działalności artystów niezbyt dobrze znanych w kręgach europejskich. Podczas spotkania mogli oni zaprezentować swoje prace i opowiedzieć o aktualnym stanie białoruskiej kultury.
– Można było usłyszeć, jak kultura przebija się przez granice, bariery polityczne i gospodarcze. Słuchając mówców można było odnieść wrażenie, że wielu z spośród nich już dawno jest w Europie i zostało przez Europę zaakceptowanych. Jednak cały czas wysiłki muszą być intensyfikowane, aby przybliżać kraje objęte programem Partnerstwa Wschodniego do krajów Unii Europejskiej – mówił.

W okrągłym stole uczestniczył m. in. jeden z najbardziej znanych białoruskich muzyków, Dzmitry Vaitsiushkevich, dla którego był to historyczny moment. – Można po raz pierwszy rozmawiać nie o polityce ale o sprawach kultury. Ludzie nie wyobrażają sobie, co kultura może zrobić dla polityki i dlatego jest ważne, że zwracamy uwagę na problemy, które istnieją na Białorusi – podkreślił.

Partnerstwo Wschodnie to polsko – szwedzka inicjatywa skierowana do sześciu wschodnich sąsiadów Unii Europejskiej: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Zakłada stopniową integrację do państw UE w zakresie gospodarki i prawa. Na temat przyszłości Partnerstwa Wschodniego rozmawiano także w Komitecie Regionów.

Przewodniczący Rady Kongresu Kultury Partnerstwa Wschodniego, Krzysztof Czyżewski mówił o dotychczasowych i planowanych działaniach. 
– Zrobiliśmy duży krok żeby kultura stała się ważnym elementem Partnerstwa Wschodniego, m. in. żeby pojawił się dodatkowy dokument wpisujący ją jako priorytet, czego obecnie nie ma, a dzięki czemu nabierze dodatkowej siły – ocenił. Jego zdaniem podczas konferencji oraz Dni Partnerstwa Wschodniego, udało się przekazać pakiet różnych projektów, które są realizowane w regionach Polski Wschodniej od wielu lat i nadać im dużo większą widoczność partnerom z Unii Europejskiej w Brukseli.
– Nasze działania na Wschodzie nie są tylko dla Wschodu ale dla całej Europy, dlatego szukamy w Brukseli partnerów.  To jest żywotna część wspólnego budowania Europy, w której kultura jest warstwą integrującą ponadnarodowo – dodał.

Podobnego zdania jest Katarzyna Janowska z TVP Kultura, moderator konferencji, która zwróciła uwagę, że wymiar kulturowy to najważniejsza rzecz Partnerstwa Wschodniego.
– To, że wybrzmiało to w Brukseli, że byli tu urzędnicy reprezentujący Komisję Europejską  jest niezwykle ważne. To jest głos, który pokazuje, że jest platforma porozumienia i ta platforma jest otwarta, jest tylko kwestia jakich narzędzi użyć, aby ten przepływ był swobodniejszy – mówiła.

Namacalnym przykładem tego, że ta idea nabiera konkretu jest projekt I, CULTURE Orchestra.  – To kilkudziesięciu młodych muzyków z różnych krajów, którzy wspólnie grają, używają uniwersalnego języka sztuki, która jest zrozumiała w Tbilisi, we Lwowie, w Warszawie i w Szwecji. Wszędzie to trafia bo język kultury i sztuki jest uniwersalny – dodała.

Konferencja „Orkiestry przyszłości – społeczeństwa przyszłości” była tematem drugiego dnia Dni Partnerstwa Wschodniego. Uczestniczył w niej prof. Jerzy Buzek, były Przewodniczący Parlamentu Europejskiego.
– Warto pokazywać, że szczególnie młodzi ludzie potrafią się w tej wspólnej, europejskiej kulturze odnaleźć . Właśnie po to jest ten projekt i regiony polskie w projekcie Partnerstwa Wschodniego. „Ja Orkiestra Kultury” jest  ważny dla Partnerstwa Wschodniego jako całości, w tym także dla projektów inwestycyjnych i gospodarczych, ale najważniejsze na przyszłość będzie to, co robimy wspólnie w zakresie kultury – twierdzi.
Jerzy Buzek pozytywnie ocenił także inicjatywę Dni Partnerstwa Wschodniego. – Takie projekty są ważne dla całej Polski. To nie tylko wzmacnia kraj, ale daje również łączność z państwami, które leżą na wschód od Polski, na wschód o Unii Europejskiej. W kontakcie z Ukrainą, Białorusią, Mołdawią, Gruzją, Azerbejdżanem i Armenią polskie regiony wschodnie pełnią kluczową rolę – dodał.

Dni Partnerstwa Wschodniego zakończył koncert kameralny orkiestry I, CULTURE Orchestra w Domu Polski Wschodniej.

Urszula Wojcieszyńska ITV Kielce