Gminy wiejskie i miejsko-wiejskie powinny być wyłączone z ustawowego obowiązku dotyczączego wyodrębniania bibliotek oraz zatrudniania ich kierownika oraz głównego księgowego – uważa Krajowa Rada RIO. Zdaniem Izby mniejsze gminy powinny mieć także dowolność w wyborze formy organizacyjnej dla instytucji kultury, której są organami założycielskimi.

Gminy wiejskie i miejsko-wiejskie powinny być wyłączone z ustawowego obowiązku dotyczączego wyodrębniania bibliotek oraz zatrudniania ich kierownika oraz głównego księgowego – uważa Krajowa Rada RIO. Zdaniem Izby mniejsze gminy powinny mieć także dowolność w wyborze formy organizacyjnej dla instytucji kultury, której są organami założycielskimi.

Izba zakwestionowała zasadność funkcjonowania instytucji kultury, jako odrębnych osób prawnych w gminach wiejskich i małych gminach miejsko – wiejskich.

W ocenie KR RIO obowiązki, jakie nakłada w tej materii na uboższe i mniejsze samorządy ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz ustawa o bibliotekach „nie znajdują uzasadnienia ekonomicznego ani praktycznego”.

Wspomniane przepisy nakazują bowiem samorządom organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej w formie instytucji kultury. W takiej formie funkcjonują m.in. biblioteki publiczne. Problem polega na tym, że ustawa o bibliotekach zakazuje łączenia ich z innymi instytucjami oraz z bibliotekami szkolnymi i pedagogicznymi (art. 13 ust. 7). Gminy muszą więc prowadzić co najmniej dwie instytucje kultury co często jest sporym obciążeniem budżetowym.

„Samorządy dysponujące dużą ilością środków publicznych są w stanie utrzymać, poprzez dotowanie, opery, teatry, filharmonie i inne instytucje propagujące kulturę na dużą skalę. Natomiast w gminach o niewielkich budżetach, prowadzenie dwóch odrębnych instytucji kultury jest zbyt kosztowne, ponieważ wiąże się z koniecznością powołania ich kierowników, zatrudnienia dodatkowych pracowników oraz wyodrębnieniem księgowości” – napisano we wnioskach KR RIO na temat funkcjonowania jst.

Izba podkreśla, że wiele gmin kierując się względami ekonomicznym, nadal realizuje działalność kulturalną w formie jednostki budżetowej, co stoi w sprzeczności z przepisami wspomnianej ustawy o organizacji instytucji kultury.

W związku z tym KR RIO zaproponowała zniesienie ograniczenia wynikającego z art. 13 ust. 7 ustawy o bibilotekach, dotyczącego zakazu łączenia bibliotek z innymi instytucjami oraz bibliotekami szkolnymi i pedagogicznymi.

Izba opowiedziała się także za wprowadzeniem w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej dowolności wyboru formy organizacyjnej dla instytucji kultury, w przypadku gdy organami założycielskimi miałyby być gminy wiejskie lub miejsko – wiejskie.

„To od decyzji rady i organu wykonawczego powinno zależeć, jaka forma organizacyjna jest dogodniejsza zarówno z punktu widzenia ekonomicznego jak i praktycznego w danych warunkach lokalnych” – uzasadniła KR RIO.

Źródło: Samorządowy PAP