W miniony weekend w Wąchocku oraz na śródleśnej polanie na Wykusie, zgodnie z kilkudziesięcioletnią tradycją, odbyły się rocznicowe uroczystości Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury-Nurt”. Tegoroczne obchody związane były bezpośrednio z trzema rocznicami: 55. rocznicą powstania środowiska Zgrupowań, 68. rocznicą śmierci i 100. rocznicą urodzin legendarnego dowódcy Zgrupowań, majora Jana Piwnika – “Ponurego”. W uroczystościach wzięli udział m.in. Zdzisław Rachtan – „Halny”, jeden ostatnich żyjących żołnierzy “Ponurego”, a także samorządowcy, harcerze, policjanci Garnizonu Świętokrzyskiego oraz mieszkańcy województwa. W czasie spotkania na Wykusie, za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i czynach w walce o niepodległość Polski podczas II Wojny Światowej i po jej zakończeniu, medalem Pro Memoria uhonorowany został marszałek Adam Jarubas.

16 czerwca 1944 roku podczas szturmu na niemieckie umocnienia pod Jewłaszami zginął legendarny dowódca Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich, syn ziemi świętokrzyskiej  Jan Piwnik ps. „Ponury”. Od ponad pół wieku data ta jest corocznie symbolicznym sygnałem dla jego podkomendnych oraz osób dla których szczególnie ważna jest pamięć o świętokrzyskich żołnierzach Armii Krajowej, do spotykania się i czczenia ich bohaterskich czynów.

Tegoroczne uroczystości środowiska  Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich „Ponury-Nurt” rozpoczęły się w Kielcach już w piątek – w sali narad imienia majora Jana Piwnika “Ponurego” Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach odbył się panel historyczny Jan Piwnik “Ponury” – Polak, obywatel, patriota.

Nazajutrz, w sobotę w Wąchocku można było wysłuchać prelekcji jednego z ostatnich żyjących podkomendnych „Ponurego” – Zdzisława Rachtana „Halnego”. Uczestnicy obchodów złożyli ponadto kwiaty przed pomnikiem 1918-1920 roku oraz przy krypcie „Ponurego” w krużgankach opactwa oo. Cystersów w Wąchocku.

Polowa Msza Święta w intencji „Ponurego”, „Nurta” i ich żołnierzy była najważniejszym punktem sobotnich uroczystości na Wykusie. Ks. hm Kazimierz Chudzicki – Kapelan Naczelny ZHR w homilii głoszonej na leśnej polanie, która przed siedemdziesięciu laty była miejscem postoju i koncentracji poszczególnych oddziałów Zgrupowań Partyzanckich „Ponury”, mówił m.in.:  – Nie jesteśmy tu tylko po to, aby oddać cześć poległym, ale aby na nowo odkryć miłość do ojczyzny. Miłość daje nadzieję na to, że będziemy na pierwszym miejscu stawiać dobro ojczyzny.

Jan Piwnik od 21 lat jest patronem świętokrzyskich stróżów prawa, zatem podobnie jak w latach ubiegłych, także i w tym roku na Wykusie jednego ze świętokrzyskich policjantów nagrodzono Honorową Odznaką „Ponurego”. Odznaka od 8 lat jest przyznawana policjantom, którzy wykazali się szczególnym poświęceniem, nieprzeciętną odwagą lub mądrością i dalekowzrocznością w kierowaniu działaniami policji. W sobotę odznaka zawisła na piersi Naczelnika Wydziału Kryminalnego Komendy Miejskiej Policji w Kielcach podkom. Piotra Janika, który – jak uznała kapituła – jest bezkompromisowy w zwalczaniu przestępczości.

Z kolei za wybitne zasługi w utrwalaniu pamięci o ludziach i czynach w walce o niepodległość Polski podczas II Wojny Światowej i po jej zakończeniu medalem Pro Memoria uhonorowany został m.in. marszałek Adam Jarubas.

Uroczystości kontynuowano w niedzielę w opactwie oo. Cystersów w Wąchocku. Msza święta koncelebrowana, została odprawiona pod przewodnictwem ojca Eugeniusza Augustyna, opata wąchockiego klasztoru.

Honorowy patronat nad obchodami sprawowali: Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, Minister Spraw Wewnętrznych, Komendant Główny Policji, kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Wojewoda Świętokrzyski, oraz Prezydent Kielc.