Wzrost zainteresowania uczniów niepełnosprawnych szkolnictwem zawodowym, liczne programy wspierające wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych i ich aktywizację, likwidacja barier transportowych – to tylko niektóre z zadań zrealizowanych do 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych i Przeciwdziałania Ich Wykluczeniu Społecznemu na lata 2006-2013. Pełny raport został przedstawiony wczoraj podczas posiedzenia Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego.

Wzrost zainteresowania uczniów niepełnosprawnych szkolnictwem zawodowym, liczne programy wspierające wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych i ich aktywizację, likwidacja barier transportowych – to tylko niektóre z zadań zrealizowanych do 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych i Przeciwdziałania Ich Wykluczeniu Społecznemu na lata 2006-2013. Pełny raport został przedstawiony wczoraj podczas posiedzenia Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego.

W 2006 roku Sejmik Województwa Świętokrzyskiego przyjął Wojewódzki Program Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych i Przeciwdziałania Ich Wykluczeniu Społecznemu na lata 2006 – 2013. Program ten określa podstawowe cele i zadania w zakresie wyrównywania szans osób niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu. Przedmiotem Programu są możliwości kreowania rozwiązań środowiskowych, które mają spowodować włączenie osób niepełnosprawnych w społeczne i ekonomiczne życie.
W planowaniu zadań na okres realizacji programu uwzględniono również kierunki działań wyznaczone w aktualnych krajowych dokumentach strategicznych oraz przewidywanych do realizacji od 2007 roku, między innymi w Narodowej Strategii Polityki Społecznej na lata 2007 -2013.
Głównym celem działań prowadzonych w ramach Programu jest zapobieganie powstawaniu ryzyka wykluczenia społecznego, kształtowanie społecznych postaw akceptacji i tolerancji, zwiększenie aktywności zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, stworzenie warunków do wychowania i kształcenia osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi czy tworzenie miejsc pracy dla osób z dysfunkcjami.

Do 2007 roku w całym województwie udzielono kilkutysięcy porad psychologicznych, pedagogicznych, logopedycznych, lekarskich. Przeprowadzono również badania przesiewowe – “Mówię”, “Widzę”, “Słyszę”. Angażowano dzieci i młodzież do udziału w zajęciach aktywizujących, rehabilitacyjnych. Nauczyciele mogli skorzystać z licznych warsztatów, szkoleń i treningów poświęconych zasadom oceniania uczniów, dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia, objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogioczną w przedszkolach, szkołach i gimnazjach.
Wart odnotowania jest fakt, że wzrasta zainteresowanie uczniów niepełnosprawnych szkolnictwem zawodowym, które daje szanse na znalezienie zatrudnienia. Liczba uczniów szkolnictwa zawodowego wynosiła w 2007 roku 1033, w tym 658 uczniów kształciło się w specjalnych szkołach zasadniczo-zawodowych. Najmniej liczne są zasoby szkolnictwa licealnego specjalnego – działa tylko jedna placówka.

Jeśli chodzi o zatrudnienie osób niepełnosprawnych w województwie świętokrzyskim to w latach 1999 – 2004 następował systematyczny wzrost liczby niepełnosprawnych bezrobotnych – z 983 do 2.500 osób. Na przestrzeni ostatnich trzech lat liczba ta zminiejszyła się o 264 osoby.
W ewidencji powiatowych urzędów pracy, poza osobami zarejestrowanymi jako bezrobotne niepełnosprawne, znajdowało się 915 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy nie pozostających w zatrudnieniu. Największą aktywność w poszukiwaniu pracy, korzystaniu ze szkoleń wykazują osoby posiadające umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Aby zachęcić  osoby z różnymi dysfunkcjami  do zdobywania wykształcenia, podnoszenia swoich kwalifikacji i zwiększenia zdolności do uzyskania zatrudnienia oraz zmienić postawę wobec osób niepełnosprawnych w środowisku pracy realizowano w regionie szereg programów m.in.:

• program „Student II – kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych” – dofinansowanie do kosztów nauki (czesne, dojazdy, zakwaterowanie, zakup pomocy naukowych) i zajęć mających na celu poprawienie sprawności fizycznej i psychicznej, 
• „Partner III” – wsparcie projektów realizowanych na rzecz osób niepełnosprawnych przez organizacje pozarządowe, systematyczne wspieranie działalności organizacji pozarządowych w zakresie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej,
• „Edukacja” – wyrównanie szans dzieci i młodzieży niepełnosprawnych w dostępie do nauki oraz poprawa warunków pobytu dzieci i młodzieży w placówkach zapewniających edukację i całodobową opiekę. Środki programu przeznaczane są na dofinansowanie przygotowanych przez organy prowadzące placówki specjalne projektów, w ramach których realizowane będą cele operacyjne programu oraz które przyczynią się do realizacji celu strategicznego programu,
• „Pegaz 2003″ – aktywizowanie osób niepełnosprawnych poprzez likwidację barier transportowych i w komunikowaniu się: pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do samochodu, zakupie sprzęt komputerowego i wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym oraz likwidacja barier transportowych osób niepełnosprawnych – uczestników warsztatów terapii zajęciowej,
• „Komputer dla Homera 2003″ – pomoc finansowa dla osób niewidomych i niedowidzących w zakupie nowoczesnego, podstawowego oraz specjalistycznego sprzętu komputerowego i elektronicznego wraz z odpowiednim oprzyrządowaniem i oprogramowaniem umożliwiającego: zatrudnienie i samodzielną pracę w różnych dziedzinach, naukę oraz zdobycie wiedzy oraz zdobycie umiejętności pozwalających na usamodzielnienie się.

Dużą rolę w wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych i przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu odgrywa rehabilitacja społeczna. Ma ona na celu umożliwianie osobom niepełnosprawnym uczestnictwo w życiu społecznym, a także wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych. Rehabilitacja społeczna realizowana jest przede wszystkim przez wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej. Natomiast rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskanie i utrzymanie odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego.

Również Samorząd Województwa realizował zadania wspierające wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych zamieszkujących regiony słabo rozwinięte w dostępie do rehabilitacji społecznej i zawodowej (Program Wyrównywania Róznic między Regionami – obszar A, Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich – Program Integracji Społecznej), organizował szkolenia dla pracowników jednostek pomocy społecznej (“ABC sukcesu zawodowego”) i współpracował z organizacjami pozarządowymi w różnych sferach życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego.

Poszczególne zadania koordynowane były  przez: Departamenty Urzędu Marszałkowskiego – Promocji, Edukacji, Kultury Sportu i Turystyki, Infrastruktur oraz Zdrowia i Polityki Społecznej , a także Wojewódzki Urząd Pracy i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.