XIX Świętokrzyskie Dożynki Wojewódzkie odbyły się w Opatowie. Marszałek Andrzej Bętkowski podziękował rolnikom za trud i tegoroczne plony i wraz z wicemarszałek Renatą Janik, przewodniczącym Sejmiku Województwa Andrzejem Prusiem, członkami Zarządu Województwa Markiem Bogusławskim i Mariuszem Goskiem oraz radnymi Sejmiku częstował uczestników dożynek chlebem wypieczonym z tegorocznych zbiorów. Konkurs na najpiękniejszy wieniec wygrał powiat sandomierski, który reprezentować będzie nasze województwo na Dożynkach Prezydenckich w Spale.

XIX Świętokrzyskie Dożynki Wojewódzkie rozpoczęła msza święta w kolegiacie św. Marcina. Po nabożeństwie barwny korowód przeszedł do rynku, gdzie odbyła się część oficjalna i obrzędowa.

– Dziękuję za tegoroczne zbiory, za bezpieczeństwo żywnościowe Polaków – zwrócił się do rolników marszałek województwa świętokrzyskiego, Andrzej Bętkowski. – Chcę z całą mocą podkreślić ten wymiar, o którym często nie pamiętamy, że to właśnie dzięki pracy polskiego rolnika, dzięki waszemu codziennemu trudowi obarczonemu ryzykiem, bo przecież jesteście zdani na łaskę i niełaskę przyrody, żywiołów, jesteśmy jednak w Polsce bezpieczni. Mamy polską żywność, nie jesteśmy w tym zakresie od nikogo zależni. I za to chciałem z całego serca wam podziękować, że pokonaliście wszystkie trudy i dzisiaj przychodzicie pochwalić się swoim plonem. Macie się czym pochwalić. W tych wieńcach jest zawarta ta pochwała. Dziękuję za przechowywanie tradycji, polskiej wiary. Polski chłop, polska tradycyjna rodzina w najtrudniejszych warunkach nie pozwoliły sobie odebrać wiary ojców – mówił marszałek.

Podczas mszy świętej w Kolegiacie św. Marcina z Tours biskup senior diecezji sandomierskiej Edward Frankowski przytaczał wiersze wybitnych poetów, słowa Jana Pawła II i porównywał rolników do ewangelicznego siewcy. – Odpowiedzialność za ziemię i mieszkańców wsi to część odpowiedzialności za nasze polskie państwo – podkreślił. – Rolnictwo to nie prywatna sprawa, ale to dobro całego narodu.

Ksiądz biskup poświęcił wszystkie wieńce diecezjalne i powiatowe, które były prezentowane wokół świątyni.

Na scenie w rynku marszałek Andrzej Bętkowski odczytał list od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, który dożynki objął patronatem narodowym w 100-lecie odzyskania niepodległości. Prezydent podziękował rolnikom „za wielką odpowiedzialność, za całoroczny trud, za udział w rozwoju gospodarczym i budowaniu pomyślności Rzeczpospolitej, za chleb na polskich stołach, stanie przy wartościach patriotycznych oraz niezmiernie ważnych i pięknych tradycjach polskiej wsi”.

Ciężka praca na roli

– Spotykamy się, by dziękować Panu Bogu za plony naszej ukochanej ziemi świętokrzyskiej, spotykamy się z rolnikami, z przedstawicielami organizacji – mówiła wicemarszałek województwa Renata Janik. – Oczywiście ten rok był bardzo trudny i myślę, że rolnicy nie są z tego tytułu zadowoleni. Niestety, na aurę pogodową nie mamy wpływu. Polski rząd czuwa nad rolnikami i wspiera po każdych kataklizmach. Już wiemy, że będą dodatkowe dopłaty dla poszkodowanych rolników – zaznaczyła wicemarszałek.

Członek Zarządu Województwa Mariusz Gosek nie ukrywał, że ten rok nie był łatwy, często aura nie należała do łaskawych, były i susze, i podtopienia, klęski żywiołowe. – Cieszymy się jednak, że plony udało się zebrać – podkreślił. – Dziękujemy za tegoroczne zbiory, cieszymy się wspólnie na dożynkach wojewódzkich. Serce się raduje, gdy widzimy piękne wieńce dożynkowe. To pokazuje, ile trudu musiano włożyć w ich wykonanie, ile pracy, ile wysiłku. Ciężka praca rolnika daje codzienny chleb, bez tego nie byłoby Polski, bo na rolnictwie oparta jest nasza ojczyzna.

Obrzęd z tradycją

Gości dożynek powitali starosta opatowski Tomasz Staniek, wicestarosta Małgorzata Jalowska, burmistrz Opatowa Grzegorz Gajewski. Poseł, wiceminister sportu i turystyki Anna Krupka odczytała list od Premiera RP Mateusza Morawieckiego, w którym napisał, że „obszary wiejskie to nasza narodowa duma, bogactwo i jednocześnie ważny filar gospodarki”.

Po części oficjalnej starostowie dożynek Edward Kupiec ze Strzyżowic oraz Renata Jędrzejewska z Wojciechowic przekazali marszałkowi dorodny bochen chleba wypieczony z tegorocznych zbiorów. Rozpoczął się tradycyjny obrzęd dożynkowy przygotowany przez Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach z udziałem delegacji powiatowych, które ośpiewały i obtańczyły swoje wieńce wyłonione w rywalizacji na swoim szczeblu.

W konkursie na najpiękniejszy wieniec wygrał powiat sandomierski, który reprezentować będzie nasze województwo na Dożynkach Prezydenckich w Spale.

– Już od czerwca zbieraliśmy zboże – mówiła Joanna Lipa z Krzcina, gmina Koprzywnica, która z koleżankami z Koła Gospodyń Wiejskich pracowała nad wieńcem. – Przęsła główne są zbudowane ze zbóż, pszenicy zwanej ostką, pszenżyta, okna z ziół, kwiatów, kaliny, ostów. Nad wieńcem pracowałyśmy trzy tygodnie. To ogromna radość i satysfakcja, już po raz drugi jedziemy na Dożynki Prezydenckie.

Drugie miejsce zdobył wieniec z powiatu kieleckiego, trzecie – z powiatu staszowskiego. W skład profesjonalnego jury konkursu wchodzili etnografowie, przedstawiciele Muzeum Wsi Kieleckiej, Wojewódzkiego Domu Kultury, Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Świętokrzyskiej Izby Rolniczej, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.

Laureaci konkursów

Wręczono także gospodarzom liczne nagrody. W konkursie „Piękna i Bezpieczna Zagroda – Przyjazna Środowisku” pierwsze miejsce zdobyło gospodarstwo Alicji i Kamila Majcherów z gminy Wodzisław, powiat jędrzejowski, drugie – gospodarstwo Lucyny i Grzegorza Warzechów z gminy Pacanów, powiat buski, trzecie – gospodarstwo Elżbiety i Jacka Mikułków z gminy Nowa Słupia, powiat kielecki. Wśród nagrodzonych znaleźli się również: Agnieszka i Witold Kordylowie z gminy Pińczów, powiat pińczowski, Klaudia i Artur Oraczowie z gminy Krasocin, powiat włoszczowski, Dorota Osemlak z gminy Łoniów, powiat sandomierski, Edyta i Andrzej Kulińscy z gminy Szydłów, powiat staszowski. Wyróżnienia otrzymali: Honorata i Paweł Bartosińscy, gmina Stąporków, powiat konecki, Anna i Radosław Czosnek, gmina Opatowiec, powiat kazimierski, Anna i Jarosław Krakowiak, gmina Ćmielów, powiat ostrowiecki, Barbara i Szymon Płusa, gmina Skarżysko Kościelne, powiat skarżyski, Grażyna i Henryk Siejka, gmina Ożarów, powiat opatowski, Milena i Piotr Zapała, gmina Pawłów, powiat starachowicki.

W konkursie na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w kategorii ekologiczne gospodarstwo towarowe zwyciężyli Gabriela i Krzysztof Królowie z Brześcia, gmina Bliżyn w kategorii ekologia, środowisko – Agata Machocka z Cisowa, gmina Daleszyce. Z kolei w konkursie „Świętokrzyski Rolnik Roku 2019” w kategorii do 10 ha wygrał Jacek Czekaj, do 30 ha – Lucyna Kukulska, obydwoje z powiatu kieleckiego, powyżej 30 ha – Adam Świtała z powiatu włoszczowskiego.

Konkurs „Piękna i bezpieczna zagroda przyjazna środowisku” prowadziła Świętokrzyska Izba Rolnicza, konkurs na najlepsze gospodarstwo ekologiczne ogłosił Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, rywalizację o tytuł „Świętokrzyski Rolnik Roku 2019” przygotowały wspólnie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

Bliżej klimatu wsi

Dożynkom w Opatowie towarzyszyło wiele prezentacji, pokazów, promocji. Między innymi Świętokrzyska Izba Rolnicza przygotowała Świętokrzyski Festiwal Chleba i Produktów Zbożowych. Uczestnicy imprezy zostali zaproszeni przez Muzeum Wsi Kieleckiej do udziału w warsztatach „Domeczki z deseczki”, czyli jak budowano domy na dawnej wsi. Klimat wsi przybliżyła zagroda edukacyjna Ostoi Dworskiej. Zaprezentowało się także Europejskie Centrum Bajki, Regionalne Centrum Naukowo-Technologiczne, Regionalna Organizacja Turystyczna. Stoiska wystawiennicze przygotowały m.in. Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu – Nadleśnictwo Łagów. Wojewódzki Urząd Pracy w Kielcach przedstawił ofertę aktualnych kursów i szkoleń dla mieszkańców województwa świętokrzyskiego. Obecni byli również przedstawiciele firm i instytucji działających na rzecz rolnictwa. Placówki medyczne z okazji spotkania dożynkowego przygotowały bogatą ofertę badań profilaktycznych, porad i zajęć. Sporo było potraw regionalnych, przygotowanych przez członków Sieci Dziedzictwo Kulinarne Świętokrzyskie, Świętokrzyskiej Kuźni Smaków oraz Świętokrzyskiego Szlaku Jabłkowego. Goście oglądali wystawę płodów rolnych oraz maszyny i urządzenia do produkcji rolnej.

Na opatowskim rynku nie brakowało świętokrzyskiej kultury i folkloru. Swoje wyroby, propozycje zaprezentowali świętokrzyscy artyści ludowi, twórcy rękodzieła, a także regionalne instytucje kulturalne. Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach przedstawił widowisko pod nazwą „Świętokrzyskie igrce”, na scenie wystąpił Zespół Pieśni i Tańca „Morawica”. Prezentowali się lokalni wokaliści, występowały ludowe zespoły śpiewacze, taneczne, instrumentalne. Gwiazdą wieczoru była grupa „Brathanki”.

Organizatorami dożynek wojewódzkich w Opatowie byli: marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski, prezes zarządu Świętokrzyskiej Izby Rolniczej Ryszard Ciźla, starosta opatowski Tomasz Staniek oraz burmistrz Opatowa Grzegorz Gajewski.