Zagadnienia dotyczące produktów w opakowaniach, opakowań oraz gospodarowania odpadami opakowaniowymi reguluje ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 927 z późn. zm.). Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi określa wymagania, jakim powinny odpowiadać opakowania wprowadzane do obrotu, zasady działania organizacji odzysku opakowań, zasady postępowania z opakowaniami oraz odpadami opakowaniowymi, zasady ustalania i pobierania opłaty produktowej oraz opłaty recyklingowej, w celu zmniejszenia ilości i szkodliwości dla środowiska materiałów i substancji zawartych w opakowaniach i odpadach opakowaniowych oraz ilości i szkodliwości dla środowiska opakowań i odpadów opakowaniowych na etapie procesu produkcyjnego, wprowadzania do obrotu, dystrybucji i przetwarzania, w szczególności przez wytwarzanie czystych produktów
i stosowanie czystych technologii.

Przedsiębiorcy:

1. wprowadzający opakowania,
2. eksportujący opakowania,
3. eksportujący produkty w opakowaniach,
4. dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach,
5. wprowadzający produkty w opakowaniach,
6. wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów (po raz pierwszy za 2025 r.),

– są obowiązani sporządzić i złożyć marszałkowi województwa właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania roczne sprawozdanie w terminie do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy. Sprawozdanie sporządza się za pośrednictwem indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.

Sprawozdanie powinno zawierać m.in. informacje o:

1. masie wytworzonych i przywiezionych z zagranicy opakowań według rodzajów materiałów, z jakich zostały wykonane, w tym o:
   • opakowaniach jednorazowego użytku,
   • opakowaniach wielokrotnego użytku,
   • przestrzeganiu ograniczeń wynikających z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi,
   • toksyczności lub zagrożeniach ze strony materiałów opakowaniowych lub składników stosowanych do produkcji opakowań,
2. masie opakowań, w tym opakowań środków niebezpiecznych, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty, z podziałem na poszczególne ich rodzaje,
3. masie poddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych, w tym odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań środków niebezpiecznych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje oraz z uwzględnieniem podziału na odpady pochodzące
   z gospodarstw domowych i ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe, a także
   z podziałem według sposobu ich recyklingu,
4. masie tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu wykorzystanej do wytworzenia opakowań na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, oraz masie wprowadzonych do obrotu takich opakowań, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, z podziałem na butelki, których głównym składnikiem jest politereftalan etylenu (po raz pierwszy za 2025 r.) oraz pozostałe butelki (po raz pierwszy za 2030 r.),
5. osiągniętych poziomach recyklingu odpadów opakowaniowych, w tym odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań środków niebezpiecznych, z podziałem na poszczególne ich rodzaje,
6. osiągniętym poziomie udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących
   z recyklingu w wytworzonych opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, których głównym składnikiem jest politereftalan etylenu (po raz pierwszy za 2025 r.),
7. osiągniętym poziomie udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących
   z recyklingu w wytworzonych opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych (po raz pierwszy za 2030 r.),
8. wysokości należnej opłaty produktowej, obliczonej oddzielnie, z podziałem na poszczególne rodzaje opakowań i dla wszystkich opakowań razem, w tym opakowań środków niebezpiecznych – w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu recyklingu, poziomu udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących
   z recyklingu w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku
   z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów (po raz pierwszy za 2030 r.), poziomu udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w wytworzonych opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów, których głównym składnikiem jest politereftalan etylenu (po raz pierwszy za 2025 r.),
9. masie wywiezionych za granicę opakowań, według rodzajów materiałów, z jakich zostały wykonane, z podziałem na opakowania jednorazowego użytku oraz opakowania wielokrotnego użytku – w przypadku przedsiębiorcy, który eksportuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy opakowań lub produktów w opakowaniach,
10. przeprowadzonych publicznych kampaniach edukacyjnych wraz ze wskazaniem wysokości środków przeznaczonych na ten cel lub wysokości należnych środków,
    o których mowa w art. 19 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, oraz o wysokości środków, które powinny zostać przeznaczone na publiczne kampanie edukacyjne.

Przypomina się, że począwszy od 1 stycznia 2022 r., „wprowadzający produkty
w opakowaniach” jest obowiązany zapewniać wyłącznie recykling odpadów opakowaniowych takiego samego rodzaju jak odpady opakowaniowe powstałe z tego samego rodzaju opakowań jak opakowania, w których wprowadził produkty do obrotu, z uwzględnieniem art. 18.

Zgodnie z art. 20 ust. 1a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami
i odpadami opakowaniowymi, wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany osiągnąć w poszczególnych latach do 2030 r. poziom recyklingu odpadów opakowaniowych co najmniej w wysokości określonej w przepisach wydanych na podstawie ust. 6.

Minister Klimatu i Środowiska określił w drodze rozporządzenia, roczne poziomy recyklingu odpadów opakowaniowych w poszczególnych latach do 2030 r., które wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany osiągnąć, tj.:

• rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 19 grudnia 2021 r. w sprawie rocznych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych w poszczególnych latach do 2030 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2375).

 

Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów jest obowiązany do zapewnienia, aby opakowania te, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, zawierały udział wagowy wynoszący co najmniej:

 

• od 2025 r. – 25% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, jeżeli głównym składnikiem tych opakowań jest politereftalan etylenu,
• od 2030 r. – 30% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.

Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów jest obowiązany do posiadania dokumentów potwierdzających wykonanie obowiązku, o którym mowa powyżej.

Począwszy od 1 lipca 2024 r., „Wprowadzający produkty w jednorazowych opakowaniach na napoje będących pojemnikami z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów” może wprowadzać do obrotu napoje w tych pojemnikach, jeżeli zakrętki i wieczka tych pojemników wykonane z tworzyw sztucznych pozostają przymocowane do nich podczas etapu zamierzonego użytkowania napoju.

Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje jest obowiązany osiągnąć poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych co najmniej w wysokości określonej w załączniku nr 1a do ustawy. Do osiągniętych poziomów selektywnego zbierania wlicza się jedynie opakowania i odpady opakowaniowe selektywnie zebrane w ramach systemu kaucyjnego.

Wprowadzający produkty w opakowaniach, którzy nie osiągnęli:

• wymaganego poziomu recyklingu oraz poziomu recyklingu dla wszystkich opakowań razem,

Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów, którzy nie osiągnęli:

• wymaganego poziomu udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących
  z recyklingu,

są obowiązani do wniesienia opłaty produktowej na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa do dnia 15 marca następującego po roku kalendarzowym, którego opłata dotyczy.

Minister Klimatu i Środowiska określił w drodze rozporządzenia, stawki opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań tj.:

• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań (Dz. U. z 2014 r. poz. 1972) – obowiązuje do 31.12.2023 r.,
• rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 grudnia 2023 r. w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań (Dz. U. z 2023 r. poz. 2683) – obowiązuje od 1 stycznia 2024 r.

Nazwa i numer rachunku bankowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach, na który należy uiścić opłatę produktową:

PKO Bank Polski S.A. 09 1020 2629 0000 9802 0342 7580 z dopiskiem ,,opłata produktowa – opakowania za rok…, nazwa podmiotu, nr NIP lub REGON podmiotu”.

Przepisów ustawy w zakresie:

• uzyskania wymaganych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych, udziału wagowego tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, poziomów selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych, wnoszenia opłaty produktowej oraz dokumentów potwierdzających recykling odpadów opakowaniowych, eksport odpadów opakowaniowych i wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych,
• obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych, o których mowa w art. 19 ust. 1, oraz obowiązku dotyczącego sprawozdań o wysokości środków
• przeznaczonych na publiczne kampanie edukacyjne

– nie stosuje się do przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach, którzy
w danym roku kalendarzowym wprowadzili do obrotu produkty w opakowaniach o łącznej masie opakowań nieprzekraczającej 1 Mg, z zastrzeżeniem art. 7 ust.1 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

 

Ww. przedsiębiorcy, mogą ubiegać się o zwolnienie, jeżeli:

• złożą marszałkowi województwa w terminie do dnia 15 marca każdego roku:
• zaświadczenia lub oświadczenie o pomocy de minimis w zakresie, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu
  w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 702),
• informacje, których zakres został określony w przepisach wydanych na podstawie art. 37 ust. 2a powyższej ustawy,
• spełnione są dla przedsiębiorcy warunki dopuszczalności pomocy de minimis określone w obowiązujących przepisach prawa Unii Europejskiej w zakresie pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie.

Wartość pomocy de minimis odpowiada wartości zwolnienia z opłaty produktowej, obliczanej z zastosowaniem maksymalnej stawki opłaty produktowej dla opakowań, o której mowa w art. 35 ust. 1 lub ust. 1a, oraz 2% wartości netto opakowań, o których mowa w art. 19 ust. 4 ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

Zaświadczenia, oświadczenie oraz informacje, o których mowa powyżej, przekazuje się za pośrednictwem Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami,
o której mowa w art. 79 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Wprowadzający produkty w opakowaniach mają obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Rozliczenie wykonania obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych następuje na koniec roku kalendarzowego. Obowiązek ten może być według wyboru wprowadzającego produkty w opakowaniach wykonywany samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku opakowań. Wprowadzający produkty w opakowaniach samodzielnie wykonując ww. obowiązek:

1. przeznacza w danym roku kalendarzowym na publiczne kampanie edukacyjne lub
2. przekazuje w danym roku kalendarzowym na odrębny rachunek bankowy marszałka województwa – łącznie co najmniej 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym.
3. składa sprawozdanie o wysokości środków przeznaczonych na publiczne kampanie edukacyjne w ramach rocznego sprawozdania, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Nazwa i numer rachunku bankowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach, na który należy uiścić opłatę z tytułu publicznych kampanii edukacyjnych:
PKO Bank Polski S.A 34 1020 2629 0000 9402 0368 3018 z dopiskiem ,,PKE – opakowania za rok…, nazwa podmiotu, nr NIP lub REGON podmiotu”.

Wprowadzający produkty w opakowaniach mają obowiązek prowadzenia ewidencji w postaci papierowej albo elektronicznej, obejmującej informacje o masie opakowań, w których wprowadzili do obrotu produkty w danym roku kalendarzowym.

Wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów,
z wyłączeniem butelek, o których mowa w art. 14c ust. 1 ustawy, tj. metalowych butelek oraz pojemników na napoje, których zakrętki i wieczka są wykonane z tworzyw sztucznych, są obowiązani do prowadzenia, w postaci papierowej lub elektronicznej, ewidencji obejmującej informacje o:

• masie butelek, w których wprowadzili do obrotu napoje w danym roku kalendarzowym,
• udziale wagowym tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w tych butelkach

– z podziałem na butelki, których głównym składnikiem jest politereftalan etylenu, oraz pozostałe butelki.

 

Link do ustawy:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240000927/O/D20240927.pdf