Batory

Powrót króla – figura Stefana Batorego pozostanie w sandomierskim zamku

Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Muzeum Okręgowe w Sandomierzu zakupiło rzeźbę autorstwa Mieczysława Weltera przedstawiającą postać Stefana Batorego, króla Polski, który nie jeden raz gościł w Sandomierzu. Tamtejszy zamek królewski zawdzięcza mu rozbudowę zachodniego skrzydła.

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu na zakup rzeźby otrzymało 42 tys. z ministerialnego programu Kolekcje muzealne 2019 (całkowity koszt zadania to ponad 56 tys. zł). W ramach projektu odbędzie się również specjalny pokaz rzeźby połączony z prelekcją dra hab. Tomisława Giergiela pt. „Król Stefan Batory w dziejach i kulturze Sandomierza”, która odbędzie się w zamku 24 września 2019 roku o godz. 10 (wstęp wolny).

Zakupiona figura króla Stefana Batorego autorstwa Mieczysława Weltera, wybitnego przedstawiciela warszawskiej szkoły rzeźby, została wykonana ze sztucznego kamienia – cement barwiony w masie pigmentem imitującym różowy piaskowiec. Prawie dwumetrowy monument pomnikowy waży ponad pół tony. Co ciekawe, rzeźba posiada podwójną chronologię: jest figurą z 1965 roku, nagrodzoną przez Ministra Kultury i Sztuki na Ogólnopolskiej Wystawie Rzeźby. W pierwszej połowie lat 70. XX wieku doznała poważnych uszkodzeń na wystawie w Moskwie.

Rzeźba eksponowana w przestrzeni korytarza parteru, przy wejściu głównym do zamku, jest niewątpliwą atrakcją muzealnego zbioru ikonografii książąt i królów polskich związanych z zamkiem królewskim w Sandomierzu.

Stefan Batory (Báthory István) (1533–1586), wojewoda i książę siedmiogrodzki, od 1576 roku mąż Anny Jagiellonki i iure uxoris król Polski, jest najczęściej kojarzony ze zwycięskimi kampaniami przeciwko Moskwie rządzonej przez Iwana IV Groźnego – zdobyciem Połocka, Wielkich Łuków i Pskowa. Sandomierz pamięta również o jego krótkich pobytach w zamku, których było co najmniej cztery. Zamek królewski w Sandomierzu zawdzięcza mu też rozbudowę zachodniego skrzydła, o której zdecydował tuż przed śmiercią w 1586 roku, a którą przeprowadzono i ukończono przed 1597 rokiem. To zachodnie skrzydło jako jedyne zachowało się do czasów współczesnych.