Wadliwe budżety

Co dziesiąta uchwała budżetowa jest podejmowana z naruszeniem prawa – wynika z raportu Krajowej Rady RIO. Pocieszający jest jedynie spadek liczby sprzecznych z prawem aktów prawnych w ostatnich latach.

Co dziesiąta uchwała budżetowa jest podejmowana z naruszeniem prawa – wynika z raportu Krajowej Rady RIO. Pocieszający jest jedynie spadek liczby sprzecznych z prawem aktów prawnych w ostatnich latach.

Ze sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2006 wynika, że pomimo sukcesywnego spadku liczby uchwał podejmowanych z naruszeniem prawa nadal co dziesiąty samorządowy budżet ma wady prawne. Według danych z 2005 roku RIO zwróciły uwagę na naruszenie prawa w 12,4% uchwał, w 2006 – 13,7%. Tymczasem na początku lat ’90 wskaźnik ten sięgał 60%.

Najczęściej występujące nieprawidłowości dotyczyły w szczególności braku w treści uchwały budżetowej obligatoryjnych elementów wynikających z przepisów uofp, zaniechania określenia lub określenie w niewłaściwej wysokości limitów zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek i emitowanych papierów wartościowych.

Samorządy nie respektowały również zasady równowagi budżetowej, obowiązku zachowania wymogów uofp przy uchwalaniu wieloletnich programów inwestycyjnych, obowiązku zaplanowania wydatków na obligatoryjne zadania własne jst. Często planowały wydatkowanie dotacji celowych w sposób niezgodny z wolą dysponenta, a także przekraczały kompetencję do dokonywania zmian przez organy wykonawcze jst.

W uchwałach dotyczących podatków i opłat lokalnych najczęściej występujące uchybienia wiązały się z: ustaleniem stawek podatków poniżej minimalnych lub powyżej maksymalnych kwot określonych ustawowo, stosowaniem zwolnień o charakterze podmiotowym lub podmiotowo-przedmiotowym, zastosowaniem przez organ stanowiący ulgi podatkowej zamiast zwolnienia podatkowego, nieokreśleniem stawek dla wszystkich ustawowo określonych przedmiotów opodatkowania czy też nieprawidłowym określeniem terminu wejścia w życie uchwał podatkowych.

Nieprawidłowości występujące w uchwałach dotyczących zaciągania zobowiązań mających wpływ na wysokość długu publicznego polegały głównie na: zaciągnięciu kredytu na zadania nie ujęte w planie wydatków bądź bez wcześniejszego zaplanowania w przychodach budżetu, nieokreśleniu źródeł spłaty zaciąganego kredytu lub pożyczki,zabezpieczeniu spłaty kredytu poprzez udzielenie pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem bankowym.

Zgodnie z ustawami samorządowymi, Projekt budżetu wraz z odpowiednimi informacjami i objaśnieniami szef gminy, lub zarząd jst przedkłada radzie najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. Bez zgody władzy wykonawczej rada nie może wprowadzić w projekcie budżetu zmian powodujących zwiększenie wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia źródeł tych dochodów.

Źródło: Serwis Samorządowy PAP